Καλά τό χουνε τα βουνά, καλόμοιρ' ειν' οι κάμποι,
που Χάρο δεν παντέχουνε, Χάρο δεν καρτερούνε,
το καλοκαίρι πρόβατα και το χειμώνα χιόνια.
Τρεις αντρειωμένοι βούλονται να βγουν από τον Άδη.
Ο ένας να βγη την άνοιξη, κι' ο άλλος το καλοκαίρι,
κι' ο τρίτος το χινόπωρο, οπού είναι τα σταφύλια.
Μια κόρη τους παρακαλεί, τα χέρια σταυρωμένα.
Γϊα πάρτε με, λεβέντες μου, για τον Απάνου κόσμου.
-Δεν ημπορούμε, λυγερή, δεν ημπορούμε, κόρη.
Βροντομαχούν τα ρούχα σου κι' αστράφτουν τα μαλλιά σου,
χτυπάει το φελλοκάλιγο και μας ακούει ό Χάρος.
-Μα γω τα ρούχα βγάνω τα και δένω τα μαλλιά μου,
κι' αυτό το φελλοκάλιγο μέσ' 'ς τη φωτιά το ρηχνω.
Πάρτε με, αντρειωμένοι μου, να βγω 'ς τον Πάνω κόσμο,
να πάω να ιδώ τη μάννα μου ως χλίβεται για μένα.
-Κόρη μου, εσένα η μάννα σου 'ς τη ροϋγα κουβεντιάζει.
-Να ιδώ και τον πατέρα μου πως χλίβεται για μένα.
-Κόρη μου, κι' ο πατέρας σου 'ς το καπελειό ειν' και πίνει.
-Να πάω να ιδώ ταδέρφια μου πως χλίβονται για μένα.
-Κόρη μου, εσέν' ταδέρφια σου ριχτούνε το λιθάρι.
-Να ιδώ και τα ξαδέρφια μου πως χλίβονται για μένα.
-Κόρη μου, τα ξαδέρφια σου μέσ' 'ς το χορό χορεύουν.
Κ' η κόρη ναναστέναξε βαθιά 'ς τον Κάτω κόσμο,
κι' ανάψανε τα καπελειά, κ' εκάησαν οι ρούγαις,
εκάη και το λιθόρεμα, πόρριχταν το λιθάρι,
εκάη κ' η δίπλη του χορού, π' εχόρευε η γενιά της.
Τώρα στη θεατρική σκηνή
Κάτω κόσμος, σε κείμενα Μαρίας Ράπτη και σκηνοθεσία Βαρβάρας Δουμανίδου.
Η παράσταση βασίζεται στα δημοτικά τραγούδια: Του νεκρού αδελφού, Γιατί είναι μαύρα τα βουνά, Η λυγερή στον Άδη.
Ένα ονειρικό ταξίδι σε έναν κόσμο που μας άφησε..
Ο Κάτω Κόσμος είναι ένα εγχείρημα να ερευνηθεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ιστορίας και της λαογραφίας μας όπως είναι οι παραλογές.
Οι παραλογές αποτελούν καλλιτεχνικά τη σημαντικότερη κατηγορία των δημοτικών μας τραγουδιών. Τα διηγηματικά αυτά τραγούδια αποτελούν έναν ιδιαίτερο κύκλο που αναφέρουν σημαντικές πληροφορίες για τη ζωή τον γάμο τον έρωτα τον θάνατο και κυρίως να μας αφηγηθούν ιστορίες μύθους ή σημαντικά γεγονότα εκείνης της εποχής με τρόπο ποιητικό.
Οι θεατές καλούνται να βιώσουν μια διαφορετική εμπειρία πάνω στη σημασία και τη σπουδαιότητα της βαλκανικής λαογραφίας με κομμάτια από διαφορετικές παραδόσεις, μουσικές και περιπέτειες της ζωής εκείνης της εποχής, με έντονο το σκοτεινό στοιχείο του θανάτου και την αναπόφευκτη μεταφορά τους στον Κάτω Κόσμο.
Η σημασία και η δόνηση της φράσης. Η δυναμική της εικόνας, το ξύπνημα του αίματος, Η ανατριχίλα της στιγμής. Η ξέπνοη κατάρα. Oι φασματικές φιγούρες σαν ξύλινοι σταυροί. Οι ρυτίδες και τα αυλάκια. Τα σπλάχνα που γίνονται ασπίδα. Το φως που γίνεται σκοτάδι.
Ο νεκρός αδελφός, η πεθαμένη κόρη,
Τα κουφάρια των νεκρών που ακόμη δεν ξέχασαν.
Ένα σκούρο πηχτό σμιγάδι παράδοσης και λαογραφίας.
Το πάντρεμα των νέων και το θάψιμο τους στο κρύο χώμα. Ο βίαιος χωρισμός τους και η απελπισία. Το σχίσιμο της ψυχής και το γδάρσιμο της. Οι μέρες και οι νύχτες των ανθρώπων, μέσα στις ανελέητες εποχές. Τα γλέντια και οι χαρές τους. Τα δάκρυα και οι σπαραγμοί. Τα τραγούδια και τα μοιρολόγια. Οι μουσικές και οι ήχοι του κόσμου εκείνου.
Και κάπου εκεί ο Χάροντας. Δίκαιος και παντοτινός.
Η σκιά των πάντων. Στον δρόμο για τον Κάτω Κόσμο…
Σκηνικά-Κοστούμια: Νίκος Καλαϊτζίδης
Μουσική επιμέλεια: Ακριβός Ζερβός, Μηνάς Τσαβδάρης–Βαλλιάνος
Φωτογραφίες: Δημήτρης Συμεωνίδης
Αφίσα: Φωτεινή Φιλοξενίδου.
Παίζουν: Πασχάλης Αραμπατζής, Ευρώπη Αργυροπούλου, Μπρικένα Γκίστο, Αμαλία Ζαγοριανού, Άγγελος Ζερμπίνος, Όλγα Καλαμάρα, Ιωάννα Λιούτσια, Λάζαρος Μαχαιρίδης, Μαρία Ράπτη, Μαρία Σεμερτζίδου, Τριαντάφυλλος Σιδερίδης, Δήμητρα Σταματίου, Βίκη Φραγκούδη, Ακριβός Ζερβός, Μηνάς Τσαβδάρης–Βαλλιάνος, Βαρβάρα Δουμανίδου.
Στον Πολυχώρο Ενώ, (Ερμού 11, Θεσσαλονίκη, τηλ. 6982 031199)
Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 20:00
Εισιτήρια: 10.
0 comments: