Ο Μαξίμ μπαίνει τρέχοντας στην πολυκατοικία. Ανεβαίνει γρήγορα τις σκάλες. Προσπερνάει το διαμέρισμα που μένει. Κατευθύνεται προς τη σοφίτα. Μπαίνει μέσα, τρομάζοντας τα περιστέρια που πετάγονται δεξιά κι αριστερά. Πετάνε έξω. Ο Μαξίμ βγαίνει από το παράθυρο και ανεβαίνει επάνω στην γκρίζα σκεπή από σχιστόλιθο. Πλησιάζει στην άκρη. Κοιτάζει κάτω. Άνθρωποι τρέχουν σαν τα μυρμήγκια. Τρέχουν να προλάβουν τις δουλειές τους και είναι πάντα αργοπορημένοι. Λένε "γεια" και "αντίο" με μια ανάσα. Πετάνε τα τσιγάρα τους στους σκουπιδοντενεκέδες και αστοχούν. Διηγούνται ανέκδοτα ο ένας στον άλλον και γελάνε μόνοι τους. Σκοντάφτουν με το αριστερό πόδι και φτύνουν πάνω από τον αριστερό τους ώμο. Σκοντάφτουν με το δεξί και χαμογελάνε. Φυσάνε τη μύτη τους στο έδαφος και μετά πατάνε οι ίδιοι επάνω στη μύξα τους. Βρίσκουν κέρματα και χάνουν χαρτονομίσματα. Τρέχουν να προλάβουν λεωφορεία που έχουν ήδη απομακρυνθεί. Συναντιούνται και χωρίζουν. Χαίρονται και λυπούνται. Αγαπούν και μισούν. Κανένας τους, όμως, δεν κοιτάζει ψηλά. Ψηλά, εκεί που τα περιστέρια χορεύουν στον ουρανό. Εκεί που γεννιέται η βροχή. Εκεί στην άκρη, όπου στέκεται ο Μαξίμ.
Η Πλαστελίνη είναι ένα σκληρό θεατρικό έργο, μια γροθιά στο στομάχι. Από αυτά που αναρωτιέσαι αν αξίζει τον κόπο να γεμίσεις την ψυχή σου με τα τραγικά γεγονότα που σου ανιστορεί. Μια απάντηση είναι ότι γεγονότα σαν αυτά που περιγράφονται πολλές φορές σε τέτοιου είδους καλλιτεχνικά δημιουργήματα συμβαίνουν και γι' αυτό δε θα πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μας στην πραγματικότητα. Γι’ αυτό το λόγο πολλοί διατυπώνουν την άποψη ότι αξίζει και τον κόπο. Όμως μια άλλη ομάδα ανθρώπων υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται για ντοκουμέντα ή για καταστάσεις που συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή με αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο και σε συγκεκριμένο τόπο αλλά, για επινοημένα και φιλτραρισμένα γεγονότα από την καλλιτεχνική οπτική ενός συγγραφέα. Για να γίνει αυτό περισσότερο σαφές, ένα καλό παράδειγμα αποτελούν οι εκπομπές επικαιρότητας στην τηλεόραση. Αν και αυτές οι εκπομπές δεν είναι καλλιτεχνικά προϊόντα, ωστόσο σερβίρουν πραγματικότητες. Μένει να διερευνηθεί το μέγεθος του "ζουμ" που γίνεται στα γεγονότα, π.χ. σε μια συνάθροιση ανθρώπων σε μια πλατεία . Είναι παραπλανητικό αυτό που βλέπουμε ως τηλεοπτικοί θεατές; Τι επιλέγει να δείχνει και τι να κρύβει η κάμερα;
Ένα ακόμα ερώτημα σε σχέση με αυτού του είδους την καλλιτεχνική δημιουργία είναι: θα πρέπει η τέχνη να βουτάει τα πόδια μας στη λάσπη ή να μάς χαρίζει "φτερωτά σανδάλια" τη στιγμή που ερχόμαστε σε επαφή μαζί της;
Πάντως ο συγγραφέας αυτού του έργου, φαίνεται ότι είχε μια δύσκολη και απαιτητική ζωή. Διαβάζουμε στο βιβλίο ότι "ο Βασίλι Σίγκαρεφ γεννήθηκε το 1977 σε μια βιομηχανική περιοχή της δυτικής Σιβηρίας. Προερχόμενος από οικογένεια εργατών —ο πατέρας και ο αδερφός του ήταν εργάτες σε εργοστάσιο παραγωγής τιτανίου— , ο Σίγκαρεφ μεταφέρει στη γραφή του τον αντίκτυπο των εμπειριών του από τον τόπο που μεγάλωσε".
Το έργο περιγράφει τα περάσματα ενός δεκατετράχρονου εφήβου σε μια εφιαλτική πόλη. Περάσματα που καταλήγουν γι’ αυτόν σε περιπέτειες. Το όνομά του είναι Μαξίμ. Τις στιγμές που βρίσκεται μόνος, πλάθει με πλαστελίνη τον κόσμο του. Ό,τι είναι κεντρικό σ’ αυτόν και ό,τι ο ίδιος αγωνιά να ερμηνεύσει. Πλάθει τη σεξουαλικότητα και την οργή του. Πλάθει πολεμοφόδια. Οι οβίδες, φτιαγμένες από τα ίδια αυτά παιδικά υλικά, είναι αδύναμες για τον κόσμο των ενηλίκων και απομακρυσμένες από τον κόσμο της διπλωματίας. Στόχος τους είναι η κοινωνία που τον βιάζει να ζήσει με τους όρους της. Χωρίς να τον ρωτήσει.
Σ’ ένα ορφανό παιδί, όπως είναι ο Μαξίμ, μπορεί να απεικονιστεί καλύτερα η μοναξιά ενός εφήβου. Ο έφηβος μένει "ορφανός" ακόμη κι από τον ίδιο του τον παιδικό εαυτό, που σιγά σιγά τον εγκαταλείπει για να αφήσει το κενό που αργότερα θα συμπληρώσει ο ενήλικος εαυτός του. 'Ισως αισθάνεται ότι διεξάγεται ένας αγώνας στην "αρένα" και το αίτημα των άλλων είναι να τη γεμίσει με το σώμα του προσφέροντας νέο θέαμα.
Η κοινωνία με τους νόμους της πολλές φορές είναι ανύπαρκτη όταν διαπράττεται πραγματική αδικία. Όπως είναι η αδικία ενάντια σε ένα παιδί. Ούτε καν "νίπτει τας χείρας της". Συχνά είναι α π ο ύ σ α. Και οι σκοτεινές δυνάμεις της, παρούσες. Αυτές σαν τον μαγνήτη αναζητούν τους υποτακτικούς τους. Πρώτα και εύκολα θύματα γίνονται πάντα τα παιδιά. Ένα τέτοιο παιδί είναι και ο Μαξίμ. Ψάχνουν να του τα πάρουν όλα. Κι αυτός στην τελευταία μάχη, θα χρησιμοποιήσει τα τελευταία του πολεμοφόδια πλαστελίνης. Με αποτέλεσμα να μην του απομείνει τίποτε.
Ένα ακόμα ερώτημα σε σχέση με αυτού του είδους την καλλιτεχνική δημιουργία είναι: θα πρέπει η τέχνη να βουτάει τα πόδια μας στη λάσπη ή να μάς χαρίζει "φτερωτά σανδάλια" τη στιγμή που ερχόμαστε σε επαφή μαζί της;
Πάντως ο συγγραφέας αυτού του έργου, φαίνεται ότι είχε μια δύσκολη και απαιτητική ζωή. Διαβάζουμε στο βιβλίο ότι "ο Βασίλι Σίγκαρεφ γεννήθηκε το 1977 σε μια βιομηχανική περιοχή της δυτικής Σιβηρίας. Προερχόμενος από οικογένεια εργατών —ο πατέρας και ο αδερφός του ήταν εργάτες σε εργοστάσιο παραγωγής τιτανίου— , ο Σίγκαρεφ μεταφέρει στη γραφή του τον αντίκτυπο των εμπειριών του από τον τόπο που μεγάλωσε".
Το έργο περιγράφει τα περάσματα ενός δεκατετράχρονου εφήβου σε μια εφιαλτική πόλη. Περάσματα που καταλήγουν γι’ αυτόν σε περιπέτειες. Το όνομά του είναι Μαξίμ. Τις στιγμές που βρίσκεται μόνος, πλάθει με πλαστελίνη τον κόσμο του. Ό,τι είναι κεντρικό σ’ αυτόν και ό,τι ο ίδιος αγωνιά να ερμηνεύσει. Πλάθει τη σεξουαλικότητα και την οργή του. Πλάθει πολεμοφόδια. Οι οβίδες, φτιαγμένες από τα ίδια αυτά παιδικά υλικά, είναι αδύναμες για τον κόσμο των ενηλίκων και απομακρυσμένες από τον κόσμο της διπλωματίας. Στόχος τους είναι η κοινωνία που τον βιάζει να ζήσει με τους όρους της. Χωρίς να τον ρωτήσει.
Σ’ ένα ορφανό παιδί, όπως είναι ο Μαξίμ, μπορεί να απεικονιστεί καλύτερα η μοναξιά ενός εφήβου. Ο έφηβος μένει "ορφανός" ακόμη κι από τον ίδιο του τον παιδικό εαυτό, που σιγά σιγά τον εγκαταλείπει για να αφήσει το κενό που αργότερα θα συμπληρώσει ο ενήλικος εαυτός του. 'Ισως αισθάνεται ότι διεξάγεται ένας αγώνας στην "αρένα" και το αίτημα των άλλων είναι να τη γεμίσει με το σώμα του προσφέροντας νέο θέαμα.
Η κοινωνία με τους νόμους της πολλές φορές είναι ανύπαρκτη όταν διαπράττεται πραγματική αδικία. Όπως είναι η αδικία ενάντια σε ένα παιδί. Ούτε καν "νίπτει τας χείρας της". Συχνά είναι α π ο ύ σ α. Και οι σκοτεινές δυνάμεις της, παρούσες. Αυτές σαν τον μαγνήτη αναζητούν τους υποτακτικούς τους. Πρώτα και εύκολα θύματα γίνονται πάντα τα παιδιά. Ένα τέτοιο παιδί είναι και ο Μαξίμ. Ψάχνουν να του τα πάρουν όλα. Κι αυτός στην τελευταία μάχη, θα χρησιμοποιήσει τα τελευταία του πολεμοφόδια πλαστελίνης. Με αποτέλεσμα να μην του απομείνει τίποτε.
Αναδημοσίευση κειμένου της Etabel Niopa στις Σκηνοβασίες. (9 Μαΐου 2012)
Τώρα στη θεατρική σκηνή
Πλαστελίνη του Vassily Sigarev, σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Πανταζούδη.
Σκηνικά-Κοστούμια: Εύη Μπόκοβου
Μουσική: Βαγγέλης Παπαγεωργίου
Comic: Χρήστος Σταμπουλής
Φωτισμοί: Κυριάκος Νοχουτίδης
Video: Κυριάκος Νοχουτίδης, Αλέξανδρος Πανταζούδης
Βοηθός σκηνοθέτη: Αμαλία Χαραλά
Παίζουν: Λευτέρης Βλάχος, Βασιλική Γραικού, Αλεξάνδρα Κασιούμη, Κωνσταντίνα Κομμάτα, Δημήτρης Κυρατσούδης, Χρήστος Μαστρογιαννίδης, Ευγενία Σαμαρά, Ευριπίδης Σαμαράς, Νίκος Τσολερίδης.
Comic: Χρήστος Σταμπουλής
Φωτισμοί: Κυριάκος Νοχουτίδης
Video: Κυριάκος Νοχουτίδης, Αλέξανδρος Πανταζούδης
Βοηθός σκηνοθέτη: Αμαλία Χαραλά
Παίζουν: Λευτέρης Βλάχος, Βασιλική Γραικού, Αλεξάνδρα Κασιούμη, Κωνσταντίνα Κομμάτα, Δημήτρης Κυρατσούδης, Χρήστος Μαστρογιαννίδης, Ευγενία Σαμαρά, Ευριπίδης Σαμαράς, Νίκος Τσολερίδης.
Στο θέατρο Αυλαία, (κτίριο Χ.Α.Ν.Θ, πλευρά Τσιμισκή, Θεσσαλονίκη)
13 & 14 Μαΐου στις 21:00.
0 comments: