Πρόκειται για το δεύτερο θεατρικό έργο του Πικάσο, μετά το "Ο πόθος πιασμένος από την ουρά" (1941). Το κείμενο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1968 από τις εκδόσεις Gallimard. Στην ελληνική γλώσσα έχει μεταφραστεί από τον Ανδρέα Εμπειρίκο το 1973.
"Στην τέχνη, ο άνθρωπος δεν αναζητά πλέον ανακούφιση και εξύψωση. Αλλά το καινούργιο, το παράδοξο, το πρωτότυπο, το ασυνήθιστο, το σκανδαλώδες. Και εγώ, από τον κυβισμό κι έπειτα, ικανοποίησα τους σοφούς και τους κριτικούς με όλες τις ευμετάβλητες σαχλαμάρες που μου έρχονταν στο κεφάλι, και όσο λιγότερο με καταλάβαιναν τόσο περισσότερο με θαύμαζαν. Με το να διασκεδάζω με αυτά τα παιχνίδια, αυτές τις κουταμάρες, έγινα διάσημος και μάλιστα πολύ γρήγορα. Αλλά όταν βρίσκομαι μόνος με τον εαυτό μου, δεν έχω το κουράγιο να θεωρούμαι καλλιτέχνης με τη μεγάλη σημασία της λέξεως. Αυτοί ήταν μεγάλοι ζωγράφοι, ο Τζιότο, ο Ρέμπραντ, ο Τισιανός, ο Γκόγια. Δεν είμαι παρά ένας κοινός σαλτιμπάγκος, που κατάλαβε το πνεύμα των καιρών του και εξήντλησε όσο καλύτερα μπορούσε τη βλακεία, τη ματαιοδοξία, τη φιλοχρηματία των συγχρόνων του. Είναι πικρή η εξομολόγησή μου, πιο θλιβερή απ’ όσο φαίνεται, αλλά έχει τη χάρη να είναι ειλικρινής".
Πάμπλο Πικάσο, Las Meninas, 1957
Όπως σημειώνει στην έξοχη ανάλυσή του ο Michel Leiris, "…τέσσερα κοριτσάκια ξεφαντώνουν σ’ένα μαγεμένο λαχανόκηπο. Τα παιχνίδια τους, όλο φρεσκάδα και σκληρότητα, και οι σκανδαλιές τους θυμίζουν τη ζωή, τον έρωτα, το θάνατο: ολόκληρο τον κόσμο της μαγείας και της αγωνίας που ξανοίγεται στην εφηβεία. Τραγούδια, παροιμίες, χαζολογήματα, στιχάκια, καλαμπούρια, λογοπαίγνια βρίσκονται σκορπισμένα παντού σ' αυτό το θεατρικό έργο, όπου ο συγγραφέας φαίνεται να χρησιμοποίησε μια γλώσσα ελευθερωμένη από κάθε δεσμό: αδιάφορες για τους κανόνες της λογικής και το συνταχτικό, οι εικόνες ξεδιπλώνουν τα γιαπωνέζικα λουλούδια τους και, απαράλλαχτα σα μια γόνιμη μάνα που αραδιάζει παιδιά, η ποίηση δεν παύει να πληθαίνει, θαρρείς και, με μια κίνηση που δε σταματάει ποτέ, γεννοβολάει τον ίδιο της τον εαυτό. Αστραποβόλες οπτασίες ξεσκίζουν πότε-πότε αυτή τη φαντασμαγορία του λόγου και, ορισμένες (στις οποίες ξαναβρίσκουμε μερικά απ' τα πιο τραγικά ή τα πιο τρυφερά θύματα του έργου του ζωγράφου) φανερώνουν πως δεν υπάρχει κανένα παιχνίδι που να μην είναι κατά βάθος σοβαρό. Ζωή, Έρωτας, Θάνατος: λέξεις παντοτινές που επαναλαμβάνονται εδώ με κάποια ειρωνεία και πλέκονται σ' ένα ύφασμα, που η ιδιοφυία του Πικάσσο το κάνει εξαίσια να λαμπυρίζει".
Ο μεγαλύτερος και πιο αντιφατικός εικαστικός καλλιτέχνης του 20ού αιώνα, λίγα χρόνια μετά το τέλος του B’ παγκοσμίου πολέμου, όταν η Ευρώπη έχει γεμίσει ερειπωμένα κτίρια και συντρίμμια ονείρων, αποφασίζει να γράψει ένα θεατρικό έργο! Γύρω του οι ηθικές και αισθητικές αξίες του πολιτισμένου κόσμου έχουν σωριαστεί βομβαρδισμένες από την πιο χυδαία βαρβαρότητα, αλλά ο ίδιος βρίσκεται στο ζενίθ της επιτυχίας του. Τα έργα του πουλιούνται σε αστρονομικές τιμές. Όλοι μιλούν γι’ αυτόν και για το "παράδοξο" της ιδιοφυΐας του: ζωγραφίζει για την ελίτ και συντάσσεται με την ιδεολογία των προλετάριων. Ευαγγελίζεται έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο και αναπαριστά το ζοφερά ανεστραμμένο και κατακερματισμένο είδωλό του. Και τότε ακριβώς γράφει "Τα τέσσερα κοριτσάκια" του. Που παραληρούν, στριγγλίζουν, χαζογελάνε, ονειρεύονται, κοροϊδεύουν, τραγουδούν, γδύνονται, αυτοσαρκάζονται και θρηνολογούν μέσα σ’ έναν φανταστικό λαχανόκηπο, όπου υπάρχουν τα πάντα μόνο για μια στιγμή και ύστερα εξαφανίζονται, διαλύονται ή εκρήγνυνται μέσα σ’ ένα ολόφωτο πυρηνικό μανιτάρι…
Ανεβάζουμε αυτό το έργο σήμερα που όλα στον κόσμο έχουν αλλάξει τόσο πολύ, ακριβώς για να εμποδίσουν την αλλαγή του Κόσμου".
Γιάννης Καλατζόπουλος
Θεατρική διασκευή-σκηνοθεσία: Γιάννης Καλατζόπουλος
Συνεργάτις στη σκηνοθεσία: Μαρίνα Χατζηιωάννου
Χορογραφία-σκηνογραφία-ενδυματολογία: Κατερίνα Παπαγεωργίου
Μουσική: Πάρης Παρασχόπουλος
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Μουσική διδασκαλία: Βασιλική Αλεξίου
Ζωγραφική εκτέλεση σκηνικού: Ανθούλα Μπουρνά, Κατερίνα Παπαγεωργίου.
Παίζουν: Έλενα Ζήκου, Σίσσυ Ιγνατίδου, Κάτια Παπαϊωάννου, Ασπασία Πιτιλάκη.
Στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, (Λεωφόρος Στρατού 2Α, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 821231)
Από 26 Μαρτίου έως 1 Απριλίου 2014, καθημερινά στις 21:30
Είσοδος με ελεύθερη συνεισφορά.
0 comments: