Ο Τζόναθαν Σουίφτ (1667–1745) ήταν αγγλοϊρλανδός σατιρικός δοκιμιογράφος, πολιτικός αρθρογράφος, μυθιστοριογράφος και ποιητής. Διετέλεσε κληρικός της αγγλικανικής μητρόπολης του Αγίου Πατρικίου στο Δουβλίνο. Περίφημος έμεινε ο μυστηριώδης δεσμός του με την Στέλλα (Έστερ Τζόνσον) και περιφημότερα Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ, μια φανταστική περιήγηση σε χώρες γιγάντων και νάνων, που περιείχε ανελέητη κριτική της σύγχρονής του κοινωνίας.
Στοχασμοί του Τζόναθαν Σουίφτ
Η σκωπτική πένα του δημοσιογράφου και ποιητή έκανε γνωστό τον Σουίφτ στη χώρα του. Ένας άνθρωπος που με το ταλέντο του κατάφερε να ξεχωρίσει και να αποκτήσει την αγάπη του απλού κόσμου και τον σεβασμό της αριστοκρατίας. Κι όλα αυτά, παραμένοντας τίμιος και ανεξάρτητος. Η καυστική του σάτιρα ενόχλησε πολύ την κοινωνία της Αγγλίας και ο Σουίφτ ήταν αναγκασμένος να φύγει στην πατρίδα του, στην Ιρλανδία που ήταν αποικία των Άγγλων.
Εκεί πολλαπλασίασε την δράση του ως σατιρικός συγγραφέας και έγινε δημοφιλής. Είναι αξιοσημείωτο: ο πρωθυπουργός την Αγγλίας διέταξε να τον συλλάβουν, αλλά η κυβέρνηση της Ιρλανδίας αρνήθηκε να το κάνει, με τη δικαιολογία ότι για την πραγματοποίηση αυτής της διαταγής χρειάζεται μια στρατιά των δέκα χιλιάδων φαντάρων.
Στο έργο του Μια σεμνή πρόταση κατέθετε τη δική του άποψη με τον διευκρινιστικό υπότιτλο "ώστε να παύσουν τα τέκνα των φτωχών να αποτελούν βάρος για τους γονείς τους και τον τόπο και να καταστούν ωφέλιμα για την κοινωνία". Στο κείμενο που σατίριζε την τότε πολιτική ζωή της Ιρλανδίας αλλά και εν γένει την κοινωνική αναλγησία για τους ασθενέστερους, ο συγγραφέας πρότεινε στους φτωχούς να πουλούν τα παιδιά τους σαν τροφή για τους πλούσιους.Εκεί πολλαπλασίασε την δράση του ως σατιρικός συγγραφέας και έγινε δημοφιλής. Είναι αξιοσημείωτο: ο πρωθυπουργός την Αγγλίας διέταξε να τον συλλάβουν, αλλά η κυβέρνηση της Ιρλανδίας αρνήθηκε να το κάνει, με τη δικαιολογία ότι για την πραγματοποίηση αυτής της διαταγής χρειάζεται μια στρατιά των δέκα χιλιάδων φαντάρων.
Στοχασμοί του Τζόναθαν Σουίφτ
- Δεν ευθύνομαι μπροστά στον Θεό για τις αμφιβολίες που γεννήθηκαν στην ψυχή μου, γιατί αυτές οι αμφιβολίες είναι η συνέπεια εκείνης της νόησης που ο Ίδιος μου έδωσε.
- Ο λόγος που ελάχιστοι γάμοι είναι ευτυχισμένοι οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες περνούν τον καιρό τους πλέκοντας δίχτυα κι όχι φτιάχνοντας κλουβιά
- Έχουμε αρκετή θρησκεία για να μας κάνει να μισούμε, αλλά όχι αρκετή για να μας κάνει να αγαπάμε ο ένας τον άλλον.
- Φαίνεται πως η θρησκεία με την ηλικία ξαναμωραίνεται και τώρα όπως και στην παιδική ηλικία χρειάζεται να την τρέφουμε με θαύματα.
- Η πιο ελκυστική διασκέδαση των ανδρών, των παιδιών και υπόλοιπων άγριων ζώων είναι ο καυγάς .
- Παράξενο αλλά και ολοφάνερο είναι πως οι ποιητές παίρνουν όλη τη δόξα και όχι οι ήρωες τον έργων τους. Θαυμάζουμε περισσότερο τον Όμηρο και Βιργίλιο και όχι τον Αχιλλέα και Έννιο. Με τους ιστορικούς γίνεται το αντίθετο: μας συγκινούν και συναρπάζουν τα γεγονότα και τα πρόσωπα, αλλά οι συγγραφείς μένουν στη σκιά.
- Κόμμα: η τρέλα πολλών για το κέρδος ολίγων.
- Εάν στους ουρανούς εκτιμούσαν τα πλούτη ως αξία, δε θα τα έδιναν στους παλιάνθρωπους.
- Όταν πάνω στη γη εμφανίζεται μια μεγαλοφυΐα, αναγνωρίζεται από το ποσοστό των ξεροκέφαλων που ενώνονται για να την πολεμήσουν.
- Οι σοφοί άνθρωποι κρύβουν την εξυπνάδα τους πολύ πιο επιμελώς παρά την ανοησία τους.
- Η σάτιρα είναι ένας καθρέφτης που ο καθένας βλέπει οποιοδήποτε πρόσωπο, εκτός από το δικό του.
- Η συκοφαντία συνήθως χτυπάει τους άξιους ανθρώπους, όπως τα σκουλήκια ρίχνονται επάνω στα καλύτερα φρούτα.
- Εκείνος που ποτέ, σε τίποτα δε βασίζεται, ποτέ δε θα είναι απογοητευμένος.Ο καθένας που μπορεί να φυτρώσει δυο στάχυα εκεί που φύτρωνε μόνο ένα προσέφερε μεγαλύτερη υπηρεσία στην ανθρωπότητα και έχει μεγαλύτερη αξία για τη χώρα του παρά ολόκληρη φάρα των πολιτικών.
Τώρα στη θεατρική σκηνή
Το Συσσίτιο, μια θρεπτική παράσταση για καιρούς πείνας, (βασισμένη σε κείμενα των: Σουίφτ, Ροντρίγκο Γκαρσία, Δαμιανού Κωνσταντινίδη αλλά και κείμενα των: Μποστ, Μπρεχτ, Σωτήρη Παστάκα, Γιάννη Τσαρούχη, Στανισλάβ Στρατίεβ, Μάνου Χατζηδάκι, Κ. Ε. Κρικελίκου–Μ. Ι. Παπαθανασίου, σε σκηνοθεσία Δαμιανού Κωνσταντινίδη.
Πώς μπορούμε να μιλήσουμε στο θέατρο γι' αυτό που μας συμβαίνει;
Μπορούμε άραγε να γελάσουμε με τα δεινά μας;
Μπορούμε να βρούμε θετικές πλευρές στην κρίση; ή να δούμε κάποιο φως στο τούνελ;
Γύρω από αυτά τα ερωτήματα, και άλλα που σίγουρα θα προκύψουν δουλεύοντας, θα οργανώσουμε την παράστασή μας. Θα χρησιμοποιήσουμε κείμενα γνωστών Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, καθώς και δικά μας, που θα γραφούν στην διάρκεια των δοκιμών. Θέατρο επινόησης αλλά και ένα είδος επιθεώρησης, ένα ιδιότυπο καμπαρέ, ένα café chantant.
Σκηνικά, κοστούμια, φώτα Απόστολος Αποστολίδης, Μουσική Κωστής Βοζίκης, Χορογραφίες Αμαλία Στρινοπούλου, Βοηθός σκηνοθέτη Κόμνω Ευαγγελία Κρικελίκου.Μπορούμε άραγε να γελάσουμε με τα δεινά μας;
Μπορούμε να βρούμε θετικές πλευρές στην κρίση; ή να δούμε κάποιο φως στο τούνελ;
Γύρω από αυτά τα ερωτήματα, και άλλα που σίγουρα θα προκύψουν δουλεύοντας, θα οργανώσουμε την παράστασή μας. Θα χρησιμοποιήσουμε κείμενα γνωστών Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, καθώς και δικά μας, που θα γραφούν στην διάρκεια των δοκιμών. Θέατρο επινόησης αλλά και ένα είδος επιθεώρησης, ένα ιδιότυπο καμπαρέ, ένα café chantant.
Παίζουν: Κωστής Βοζίκης, Χριστίνα Γεωργίου, Πένυ Γραικού, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Γιάννης Δρακόπουλος, Μάριος Ζαρδαβάς, Αφροδίτη Ιωαννίδου, Κωνσταντίνα Καστέλλου, Κόμνω Ευαγγελία Κρικελίκου, Κώστας Μελίδης, Μαίρη Μωραϊτοπούλου, Μαρία Ιωάννα Παπαθανασίου, Παναγιώτης Παπαϊωάννου, Στέφανος Πίττας, Άγγελος Ρούσσος, Σταμάτης Στάμογλου, Πολύκαρπος Φιλιππίδης.
23,24 Ιουλίου, Θέατρο Κήπου Θεσσαλονίκης. Μια παραγωγή της ομάδας Angelus novus.
0 comments: