Ορέστεια: στις απαρχές και το μέλλον της ανθρώπινης βίας

Η "Ορέστεια" του Αισχύλου (458 π.Χ.) είναι η μοναδική συνεχόμενη τριλογία που σώζεται. Τα τρία δράματα της "Ορέστειας" —Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες— περιπλέκονται γύρω από τον μύθο του οίκου των Ατρειδών και τον χρονικό κύκλο που εκκινεί από την άλωση της Τροίας και καταλήγει στην ίδρυση του Αρείου Πάγου.

Στην έναρξη του "Αγαμέμνονα", ο φύλακας των ανακτόρων θρηνεί για τους κόπους της φρουράς και τις συμφορές που πλήττουν τον οίκο των Ατρειδών, όσον καιρό διαρκεί η πολιορκία της Τροίας. Αμέσως, φτάνει το μήνυμα της φλόγας —εκείνο που περίμενε δέκα χρόνια— που αναγγέλλει πως η Τροία αλώθηκε. Σε λίγο, ο Αγαμέμνων επιστρέφει στις Μυκήνες, νικητής, κατακτητής της Τροίας. Φέρνει μαζί του τη μάντισσα Κασσάνδρα, λάφυρο του στρατού. Τον υποδέχεται με πολυτέλεια η σύζυγός του, Κλυταιμνήστρα, μητέρα της Ιφιγένειας που έχει θυσιαστεί από τον πατέρα της για να ευοδωθεί η εκστρατεία των Αχαιών, του Ορέστη και της Ηλέκτρας. Έπειτα, με δόλο, οδηγεί τον Αγαμέμνονα στο λουτρό και τον δολοφονεί μαζί με την Κασσάνδρα. Τις λεπτομέρειες του φόνου προλέγει η Κασσάνδρα σε μια στιγμή εκστατικής διαύγειας, λίγο πριν μπει στο παλάτι ακολουθώντας τη μοίρα της. Σύντομα, η πύλη ανοίγει και εμφανίζεται η Κλυταιμνήστρα πάνω από τα πτώματα του συζύγου της και της ερωμένης του, που τα έχει τυλίξει με δίχτυ. Η ανδρόβουλη γυναίκα θριαμβολογεί για την εκδίκηση που πήρε για το θάνατο της Ιφιγένειας, όταν εμφανίζεται ο ομόκλινος της Αίγισθος και συναυτουργός του φόνου. Το έργο κλείνει με την δυσοίωνη προειδοποίηση του Χορού για επόμενα δεινά.

Στο ξεκίνημα των "Χοηφόρων", η Ηλέκτρα επιχειρεί να προσφέρει χοές στον τάφο του αδικαίωτου πατέρα της, σταλμένη από τη μητέρα της, Κλυταιμνήστρα, που τώρα ξαγρυπνά μέσα σε δυσοίωνα όνειρα, κυριευμένη από άσχημα προαισθήματα. Την ώρα εκείνη επιστρέφει, ύστερα από χρόνια, ο εξόριστος από τη μητέρα του Ορέστης, συνοδευόμενος από τον πιστό του φίλο Πυλάδη και επανενώνεται με την αδελφή του, Ηλέκτρα, σε μια από τις πιο εμβληματικές σκηνές αναγνώρισης του αρχαίου δράματος. Με την παρότρυνση και του Χορού, ο Ορέστης μηχανεύεται τον κατάλληλο τρόπο για να εισέλθει στο παλάτι, όπου δολοφονεί τον Αίγισθο. Ύστερα, είναι η σειρά της Κλυταιμνήστρας, στην οποία αποκαλύπτει την ταυτότητά του κι έπειτα από βασανιστικούς δισταγμούς και την αναμέτρησή του μαζί της την δολοφονεί παίρνοντας εκδίκηση για τον άδικο φόνο του πατέρα. Η πύλη του οίκου των Ατρειδών ανοίγει και πάλι και εμφανίζεται πάνω από τα πτώματα του Αίγισθου και της Κλυταιμνήστρας ο Ορέστης, κρατώντας το δίχτυ που τα τυλίγει και επιδεικνύοντας το θέαμα της εκδίκησής του. Πολύ γρήγορα αρχίζει να κυριεύεται από τις Ερινύες και γι’ αυτό τρέπεται σε φυγή.

Στις "Ευμενίδες", ο Ορέστης βρίσκεται πια στους Δελφούς και εξαγνίζεται από τον Απόλλωνα για το φόνο της μητέρας του. Παρόλα αυτά, οι Ερινύες συνεχίζουν να τον κυνηγούν μέχρι την Αθήνα. Εκεί, η Αθηνά παρεμβαίνει ιδρύοντας τον Άρειο Πάγο, όπου παραπέμπει τον Ορέστη για να εκδικαστεί η υπόθεση της μητροκτονίας. Οι Ερινύες αναλαμβάνουν τον ρόλο της πολιτικής αγωγής, ο Απόλλων εκείνον του συνηγόρου υπεράσπισης. Μολονότι προκύπτει ισοψηφία μεταξύ των ενόρκων, ο Ορέστης απαλλάσσεται από την κατηγορία, χάρη στην ψήφο της Αθηνάς, η οποία προεδρεύει του δικαστηρίου. Τέλος, και μετά την αποχώρηση του Ορέστη για το Άργος, οι Ερινύες κατευνάζονται από την επιχειρηματολογία της Παλλάδος και δέχονται τη συμφιλίωση, μετατρεπόμενες σε Ευμενίδες και αποκτώντας χώρο λατρείας στους πρόποδες της Ακρόπολης.

"Ορέστεια" του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά.

Ο Γιάννης Χουβαρδάς δημιουργεί μια παράσταση για τις απαρχές και το μέλλον της ανθρώπινης βίας. Μια ομάδα δώδεκα ηθοποιών μοιράζεται όλους τους ρόλους της τριλογίας του Αισχύλου —συμπεριλαμβανομένου του Χορού— και στα τρία έργα. Με όλες τις δυναμικές της ατομικής, οικογενειακής, πολιτικής και κοινωνικής βίας, αφηγούνται τον κύκλο αίματος μιας οικογένειας ως τον ιστορικό κύκλο ενός έθνους που πρέπει να θυσιάσει τα παιδιά του προκειμένου να ξαναγεννηθεί. Όμως η αναγέννηση που βασίζεται σε πολιτικοκοινωνικά οράματα χωρίς την γονιμοποιητική ευλογία της οικογενειακής αγάπης δεν φέρνει απαραίτητα την λύτρωση.

Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης
Διασκευή: Γιάννης Χουβαρδάς
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Σταυρούλα Σιάμου
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Βοηθοί σκηνοθέτη: Σύλβια Λιούλιου, Νικολέτα Φιλόσογλου
Βοηθός σκηνογράφου: Θάλεια Μέλισσα
Μακιγιάζ: Άννα Μπαλτζή
Κομμώσεις: Θοδωρής Χριστοδούλου

Φωτογραφίες: Έφη Γούση
Video trailer: Μιχάλης Κλουκίνας
Βοηθός παραγωγής: Αλεξάνδρα Μουζακίτη.

Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Παραγωγός: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος.

Παίζουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης (Ορέστης), Καρυοφυλλιά Καραμπέτη (Κλυταιμνήστρα), Νίκος Κουρής (Αγαμέμνων, Τροφός), Στεφανία Γουλιώτη (Ηλέκτρα, Αθηνά), Νίκος Ψαρράς (Απόλλων, Πυλάδης), Άλκηστις Πουλοπούλου (Κασσάνδρα, Πυθία), Δημήτρης Παπανικολάου (Αίγισθος), Ιερώνυμος Καλετσάνος (Κήρυκας), Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης (Φύλακας), Σύρμω Κεκέ (Κορυφαία), Χριστίνα Μαξούρη (Κορυφαία, Δούλα), Πολύδωρος Βογιατζής (Κορυφαίος)

Το πρόγραμμα της περιοδείας:

ΙΟΥΛΙΟΣ 2016

Παρασκευή 8 και Σάββατο 9 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

Τετάρτη 13 Ιουλίου, Δελφοί

Πέμπτη 14 Ιουλίου, Βόλος

Δευτέρα 18 Ιουλίου, Ρέθυμνο

Τρίτη 19 Ιουλίου, Χανιά

Τετάρτη 20 Ιουλίου, Ηράκλειο

Παρασκευή 22 Ιουλίου, Χαλκίδα

Σάββατο 23 Ιουλίου, Δίον

Τρίτη 26 Ιουλίου, Λάρισα

Τετάρτη 27 και Πέμπτη 28 Ιουλίου, Θεσσαλονίκη

Παρασκευή 29 και Σάββατο 30 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2016

Τρίτη 2 Αυγούστου, Καλαμάτα

Τετάρτη 3 Αυγούστου, Αρχαία Ολυμπία

Πέμπτη 4 και Παρασκευή 5 Αυγούστου, Πάτρα

Κυριακή 7 Αυγούστου, Άνδρος

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016

Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου, Ελευσίνα

Related Items ΑΙΣΧΥΛΟΣ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΡΙΣΜΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ